در میان برندهای متعددی که سس، رب و انواع کنسروها را تولید میکنند، “مهرام” جایگاه خاصی دارد؛ چرا که با متمایز کردن خود از رقبایش در خاطره جمعی ایرانیها جای دارد. سس خرسی به عنوان یکی از مهمترین محصولات “مهرام” اولین تصویری است که مردم از سس کچاپ در ذهن دارند و سس قرمز را با آن به خاطر میآورند. در این گزارش به بنیانگذار این شرکت و مسیر حرکت او میپردازیم و نگاهی به دادههای “مهرام”در رسمیو میاندازیم.
بنیانگذار “مهرام“
شاهرخ ظهیری بنیانگذار “مهرام” است که با توجه به سابقه طولانیاش برخی او را پدر صنایع غذایی ایران لقب دادهاند. او در سال ۱۳۰۹ در ملایر چشم به جهان گشود و در دو سالگی همراه با خانوادهاش به تهران مهاجرت کرد. ظهیری در ۱۸ سالگی پدرش را از دست داد و همزمان با تحصیل در مقطع کارشناسی رشته حقوق قضایی، به معلمی روی آورد.
ظهیری و آغاز تجارت
تدریس ظهیری را راضی نمیکرد و به همین دلیل فعالیت در یک کارخانه پارچهبافی را به عنوان شغل دوم انتخاب کرد. علاقه ظهیری به تجارت از همین جا آغاز شد و سپس به واردات ماشینآلات روی آورد. در آن زمان مهدی بوشهری شوهر اشرف پهلوی به همراه چند نفر دیگر گروه «ماه» را در اختیار داشتند که شامل شرکتهایی مانند: «ماه موتور»، «مه کش»، «مه ساز» و… میشد. ظهیری مدیریت «مه کش» را بر عهده گرفت که به واردات تراکتور و کمباین میپرداخت. پس از مدتی بوشهری از او خواست یک شرکت در زمینه صنایع غذایی تأسیس کند. به دنبال اختلاف و توهین لفظی اشرف به ظهیری، او فعالیت در این شرکت را ادامه نداد و در نهایت تصمیم گرفت خودش شرکت صنایع غذایی راه بیندازد. ظهیری در سال ۱۳۴۹ «مهرام» را با یک میلیون تومان تأسیس کرد.
از خرید کاذب تا خرید واقعی
امروز حذف سس مایونز از سبد غذایی بسیاری از مردم ایران امری غیرممکن به نظر میرسد.استفاده از این چاشنی که البته برخی پزشکان و متخصصان تغذیه درباره مضرات آن هشدار میدهند، استفاده از آن در تعداد زیادی از غذاها کاربرد دارد.
یکی از بستگان ظهیری که در آمریکا کار میکرد، برایش این سس را آورد و به او توصیه کرد تولید آن را در ایران آغاز کند. سس مایونز «مهرام» آماده عرضه به بازار بود، اما تقاضای کافی برای آن وجود نداشت. یکی از ترفندهای رایج فروش یک کالا، ایجاد نیاز و ترویج در گروه هدف است. “مهرام”هم برای فروش سس مایونز بایدابتدا این محصول را به مردم میشناساند.
او در تهران افرادی را استخدام کرد که به مغازهها بروند و سس مایونز درخواست کنند و با هزینه شرکت بخرند. در این روش که خود ظهیری آن را خرید کاذب مینامید، سسها دوباره برای فروش راهی مغازهها میشدند. این کار باعث شناخته شدن نسبی سس مایونز شد، اما کافی نبود. ایده بعدی «مهرام» برای تبلیغ محصولش، ارتباط نزدیک با مغازهدارها بود. ظهیری از ویزیتورهایش خواست تاریخ تولد فروشندگان را ثبت کنند و در روز تولد آنها برایشان گل و کارت تبریک فرستاد. این کار باعث ایجاد ارتباط دوستانه بین مغازهدارها و «مهرام» و در نتیجه تبلیغ محصول توسط آنها شد. بعدها سس مایونز «مهرام» به شهرهای دیگر ایران هم راه پیدا کرد. «مهرام» اولین شرکتی نبود که در ایران سس مایونز تولید کرد و این عنوان در اختیار شرکت «بیژن» است. ظهیری تا سال ۱۳۷۶ «مهرام» را هدایت کرد و سهم قابل توجهی از بازار را در اختیار گرفت، اما در این سال شرکت را به رسول تقی گنجی فروخت. ظهیری در فروردین ماه ۱۳۹۸ در حالی چشم از جهان فرو بست که معتقد بود «مهرام» در شرایط منصفانهای از او خریداری نشده است.
ترش و شیرین
«مهرام» یک شرکت از نوع سهامی عام و با سرمایه ثبتی ۹ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان است. ۱۰ شرکت مادر و دو شرکت زیرمجموعه دارد و فرخ صمدیان رییس هیئتمدیره و نصرتالله منزوی مدیرعامل آن هستند.
کارخانه اصلی «مهرام» در شهر صنعتی البرز استان قزوین واقع است و این شرکت در مجموع ۳۷۷ محصول تولید میکند. همان طور که قابل پیشبینی است، بیشترین ظرفیت تولید «مهرام» با ۱۲۹ هزار تن به انواع سس اختصاص دارد. همچنین این عدد برای رب گوجهفرنگی ۱۵ هزار تن، برای انواع کنسرو میوه ۶ هزار تن و برای انواع سرکه سه هزار و ۹۰۰ تن است. سس مایونز کمچرب و سس مایونز بدون تخم مرغ از ابتکارات چند سال اخیر «مهرام» است. این شرکت، سسهای متنوع دیگری مانند چیلی، رنچ، خردل، فرانسوی، سزار، هزارجزیره، تای و… نیز تولید میکند. انواع ترشی و شور، انواع کنسرو، رب، خیارشور، زیتون و روغن زیتون، عسل و مربا عمده محصولات «مهرام» در بازار است.