بعد از آشنایی با آقای غلامعلی سلیمانی و تاریخچه کالا، در این یادداشت به دنبال آشنایی با یک کارآفرین اثرگذار دیگر در جامعه هستیم. مواجهه بیشتر ما با شامپو بچه «فیروز» به دوران کودکی باز می‌گردد؛ زمانی که متوجه می‌شدیم نوع خاصی از شامپو وجود دارد که چشمانمان را نمی‌سوزاند. این اتفاق که در آن دوران بیشتر شبیه معجزه به نظر می‌رسید، باعث شد محصولات گروه بهداشتی «فیروز» به مرور جایگاه خود را در سبد محصولات بهداشتی خانواده‌های ایرانی باز کند. تنوع قابل توجه تولیدات این شرکت در کنار حضور کمرنگ رقبای قدرتمند، «فیروز» را به اصلی‌ترین تولیدکننده محصولات بهداشتی برای کودکان تبدیل کرده است. البته محصولات «فیروز» صرفاً مختص کودکان نیست و بزرگسالان نیز از این برند استفاده می‌کنند. در این گزارش مروری بر تاریخچه این شرکت و سرگذشت جالب توجه مالک و مدیرعامل فعلی آن خواهیم داشت و نگاهی هم به داده‌های آن در سامانه «رسمیو» می‌اندازیم.
از جانسون و جانسون تا فیروز
شرکت آمریکایی «جانسون‌اند جانسون» که نام آن در ماه‌های اخیر به واسطه تولید واکسن کرونا بیشتر در رسانه‌ها شنیده می‌شود، در سال ۱۳۵۳ شرکت «جانسون‌اند جانسون ایران» را تأسیس کرد. این شرکت در آن زمان نخستین تولیدکننده محصولات بهداشتی کودک در خاورمیانه محسوب می‌شد. با پیروزی انقلاب اسلامی، بنیاد مستضعفان مالکیت این شرکت را بر عهده گرفت و فعالیت آن را کم و بیش ادامه داد. اما نقطه عطف این مجموعه و اصطلاحاً ری برندینگ آن زمانی رقم خورد که بنیاد مستضعفان در سال ۱۳۷۹ مزایده‌ای برای واگذاری شرکت برگزار کرد و «سید محمد موسوی» مالک فعلی «فیروز» توانست برنده این مزایده باشد. از آن زمان بود که رشد دوباره شرکت با نام «گروه بهداشتی فیروز» آغاز شد.
کانونی برای توانا شدن معلولان
سید محمد موسوی سال ۱۳۳۳ در قزوین متولد شد. در دو سالگی به خاطر ابتلا به فلج اطفال دچار معلولیت هر دو پا شد و از آن زمان روی ویلچر می‌نشیند. او دوران مدرسه را با توجه به شرایطش به سختی گذراند، در سال ۱۳۵۵ برای تحصیل به آمریکا سفر کرد و سه سال بعد به ایران بازگشت. موسوی در آن سال‌ها مسئولیت‌هایی مانند مدیریت کمیته امداد امام خمینی (ره) استان سیستان و بلوچستان و مدیریت اداره پست، تلگراف و تلفن شهرستان قزوین را بر عهده داشت. او از جوانی دغدغه حمایت از کسانی را داشت که شرایطی شبیه به خودش داشتند و با یکی از انواع معلولیت دست به گریبان بودند. همین دغدغه باعث شد که موسوی در سال ۱۳۷۵ مؤسسه «کانون معلولین ایرانیان توانا» را به ثبت برساند و فعالیت برای توانمندسازی معلولان را آغاز کند. ریاست هیئت‌مدیره این شرکت را سید محمد موسوی بر عهده دارد.
آموزش ماهیگیری به جای ماهی دادن
موسوی در کانون معلولان توانا نگاه متفاوتی به موضوع حمایت از معلولان داشت و معتقد بود به جای حمایت‌های مقطعی و تأمین نیازهای روزمره این افراد با استفاده از کمک‌های مردمی، باید کاری کرد که تأثیر عمیق‌تر و ماندگارتری داشته باشد. او در سال ۱۳۷۹ و پس از در اختیار گرفتن مالکیت «گروه بهداشتی فیروز»، سعی کرد ایده استفاده از معلولان به عنوان نیروی کار کارخانه را عملیاتی کند. ایده جسورانه‌ای که باعث می‌شد معلولان به شکل واقعی و نه موقتی توانمند شوند و خودشان از پس هزینه‌های زندگی بر بیایند. «گروه بهداشتی فیروز» عمل به این مسئولیت اجتماعی را سال به سال بیشتر تحقق بخشید، به طوری که در حال حاضر این شرکت بیش از ۲۰۰ نفر نیروی کار دارد که حدود ۹۰ درصد آنان از معلولان هستند. معلولیت این افراد بیشتر جسمی-حرکتی است و تعدادی از نابینایان، ناشنوایان و بیماران مبتلا به ام.اس. هم در «فیروز» کار می‌کنند. سید محمد موسوی در این باره می‌گوید: «متاسفانه تا چندی قبل معلولان جایگاهی در جامعه نداشتند و اگر می‌بینیم حالا به معلولان پرداخته شده، این حرکت و تغییر نگرش مربوط به دو تا سه دهه قبل می‌شود. چرا که تا پیش از آن معلولان به این علت که از جسم ضعیف‌تری برخوردار بودند و به لحاظ فیزیکی در کارها موفقیت زیادی نداشتند، با یک نگرش عمومی غلط مواجه می‌شدند و همواره با دیده ترحم به آنان نگاه می‌شد. نکته اینجاست که نگرش غلط فقط مردم را در بر نمی‌گیرد، بلکه مسئولان نیز از این نوع نگرش متأثر می‌شوند، زیرا آنها هم برخاسته از همین جامعه هستند.»
تولید ۵۶۱ محصول در «فیروز»
«گروه بهداشتی فیروز» با ریاست هیئت‌مدیره سید مهدی موسوی و مدیرعاملی سید محمد موسوی هم در زمینه تولید محصولات بهداشتی و هم در زمینه تولید محصولات و تجهیزات پزشکی فعال است. این شرکت که بیش از ۱۵ میلیارد تومان سرمایه ثبتی دارد، ۵۶۱ محصول متمایز تولید می‌کند و کارخانه‌اش در شهر صنعتی البرز در استان قزوین واقع شده است. در میان محصولات پرتیراژ «فیروز» می‌توان به انواع شامپو با ظرفیت تولید ۱۰ هزار تن، پودر صابون با ظرفیت تولید هفت هزار و ۲۰۰ تن، وازلین با ظرفیت تولید پنج هزار تن و مایع دستشویی با ظرفیت تولید چهار هزار تن اشاره کرد. محصولاتی مانند مایع نرم‌کننده البسه، انواع خمیردندان و صابون بچه نیز با ظرفیت سه هزار تن تولید می‌شوند. یکی از نکات جالب درباره «فیروز» این است که ارز دریافتی کمی داشته و موسوی توانسته در شرایط اقتصادی مختلف بدون اینکه فشار زیادی به بخش دولتی وارد کند، این برند را سر پا نگه دارد. «فیروز» مجموعاً ۵۵ میلیارد تومان ارز دریافتی داشته که تنها ۷۰۰ میلیون تومان آن به نرخ دولتی بوده است. این شرکت چند سالی است که سایت فروش محصولاتش را به نشانی firoozshop.com راه‌اندازی کرده و مردم می‌توانند محصولات «فیروز» را به صورت غیرحضوری تهیه کنند.
