بر اساس قانون تجارت، شرکتهای تجاری همانند اشخاص حقیقی میبایست دارای نام باشند و نامگذاری شرکت، جزئی از مراحل ثبت شرکت حساب میآید. نام شرکت، اسم تجاری آن نیز میباشد که دارای ارزش اقتصادی است و جزو دارایی شرکت محسوب میشود حتی میتوان آن را طبق ماده ۵۷۹ قانون تجارت، منتقل کرد.
در ماده ۵۷۶ قانون تجارت، ثبت اسم تجاری را اختیاری عنوان نموده مگر در مواردی که وزارت عدلیه (یعنی وزارت دادگستری) ثبت آن را الزامی کرده است.
چه نکاتی را در انتخاب نام شرکتها باید توجه نمود؟
- اسم شرکت انتخابی حتما میبایست ریشهی فارسی داشته باشد.
- این اسم نباید لاتین باشد و حداقل میبایست در یکی از فرهنگنامههای معتبر فارسی از قبیل دهخدا، معین و یا عمید آمده باشد. حتی اگر برای اسم، از ترکیب دو نام فارسی استفاده شود ولی واژهی بیگانهای را برای مخاطب تداعی نماید باز هم پذیرفته نخواهد بود.
- نام انتخابی نباید مشابه نام شرکتی باشد که قبلا ثبت شده است و حداقل در دو بخش از اسم باید تفاوت داشته باشند.
- برای استعلام تکراری بودن یا نبودن نام انتخابی میتوان به تارنمای www.ilenc.ir مراجعه کرد.
- وجه تمایز اسم جدید با اسامی ثبت شده نباید صرفا مربوط به استفاده از پسوندهای جمع همانند ون، ها و یا ین باشد یعنی به طور مثال اگر نام تجارتگستر اصیل در گذشته ثبت شده باشد نمیتوان نام انتخابی تجارتگستران اصیل یا تجارتگسترهای اصیل یا تجارتگسترین اصیل را برگزید.
- نام انتخابی نباید به طرز گمراهکنندهای مشابه اسامی موجود باشد. اگر قصد بکارگیری اعداد در نام انتخابی را داشته باشیم باید توجه داشت که عدد مورد را میبایست به حروف نوشت.
- نامهای مدنظر ضروریست از سه بخش شامل اسامی خاص تشکیل شود. دلیل این شرط آن است که کمتر اسمی پیدا میشود که از سه بخش تشکیل شده و دقیقا مشابه داشته باشد.
- بعضی از اسامی نباید در نام شرکتهای تجاری ذکر شود از قبیل ملی، ایران، ملت، کشور، انتظام، نظام، نفت، پتروشیمی، دادگستر، بنیاد، سازمان، مرکز، بهزیست، بانک، بسیج، جهاد، آژانس، ایثار، ایثارگران، شاهد، شهید، آزاده، جانبازان، تکنو، تکنولوژی، فیلتر، نیک، میکروبورد، تست، استار، تک، مدرن، پیک، امنیت، کارواش، فانتزی، شهروند، اقتصاد، میهن، جوانان، ایمان، دکوراسیون، هدف، سپاه، تکنیک، دنیا، تکنولوژی، مونتاژ، ایتال، بیو، کنترل، متریک، مترولوژی و… علت ممنوعیت بعضی از این اسامی به عنوان مضاف، جلوگیری از سوءاستفادههای احتمالی است خصوصا مواردی همانند جانباز، شهید، ایثار، جهاد و… استفاده از بعضی واژگان همانند ملت، ملی و… منوط به اخذ مجوز از مقام ذیصلاح است. بعضی دیگر از اسامی مذکور همانند تکنولوژی یا دکوراسیون، ریشهی غیرفارسی دارند و به همین دلیل با ممنوعیت انتخاب مواجه هستند.
- نام شرکتها نباید به صورت مخفف چند اسم مطرح شود بدین ترتیب که ابتدای چند کلمه در کنار هم قرار گیرد و واژهای جدید تشکیل شود.
- چنانچه مایل باشیم نام محل در نام شرکت آورده باشد حتما میبایست شرکت مدنظر، در همان حوزهی جغرافیایی به ثبت رسیده باشد.
- نام پیشنهادی نباید خلاف نظم و مصالح عمومی و اخلاق حسنه باشد.
- اسم انتخابی نمیبایست برگرفته از عناوین و اسامی دانشمندان، کاشفان و شاعران حال حاضر باشد.
- در مواردی که مشارکت و ادغام شرکتهای ایرانی و خارجی وجود دارد، برای انتخاب نام میتوان از نام کامل و یا قسمتی از نام شرکت خارجی به همراه نام فارسی استفاده نمود. البته در چنین حالتی ضروریست مدارک شرکت خارجی به مراجع ذیصلاح ارائه گردد.
چه قوانین و مقررات خاصی بر انتخاب اسم شرکتهای تجاری حاکم است؟
- شرکت سهامی: بر اساس تبصرهی مادهی چهار قانون تجارت، عبارت شرکت سهامی عام در شرکتهای سهامی عام و نیز عبارت شرکت سهامی خاص در شرکتهای سهامی خاص میبایست قبل یا بعد از نام شرکت، بدون فاصله با آن درج شود.
- شرکت با مسئولیت محدود: طبق مادهی ۹۵ قانون تجارت، در اسم چنین شرکتهایی باید عبارت با مسئولیت محدود قید شود و در غیراینصورت، آن شرکت در قبال اشخاص ثالث به عنوان شرکتی تضامنی محسوب میشود و یا تابع قوانین این شرکتها خواهد بود یعنی طلبکاران شرکت میتوانند به هر یک از شرکا مراجعه نمایند زیرا آنان متضامنا مسئول جبران خسارات شرکت میباشند. همچنین اسم شرکتهای با مسئولیت محدود نباید متضمن نام هیچ از شرکا باشد و در غیراینصورت فردی که ذکر شده مصداق شریک ضامن در شرکتهای تضامنی خواهد بود.
- شرکت تضامنی: با توجه به ماده ۱۱۷ قانون تجارت، در نام این دسته از شرکتها باید عبارت شرکت تضامنی به همراه حداقل نام یکی از شرکا درج شود. در این نوع شرکتها اگر نخواهیم اسامی تمامی شرکا را ذکر نماییم میبایست بعد از شرکایی که نامشان برده شده است عبارت و شرکا و یا و برادران قید شود.
- شرکت مختلط سهامی و غیرسهامی: طبق مواد ۱۴۱ و ۱۶۳ قانون تجارت، در اسامی این نوع از شرکتها میبایست حداقل اسم یکی از شرکای ضامن قید شود و عبارت شرکت مختلط نیز بیاید.
- شرکت نسبی: همانطور که در ماده ۱۸۴ قانون تجارت آمده است برای نامگذاری این نوع از شرکتها میبایست دقت شود که عبارت شرکت نسبی درج شود و نیز حداقل نام یکی از شرکا بیاید. اگر نام شرکت شامل اسامی تمامی شرکا نبود، بعد از اسم شریک نامبرده شده عبارت و شرکا و یا و برادران میآید.