تصور کنید در ابتدای دهه‌ی ۱۳۸۰ در تهران به‌دنبال خرید یک دوربین دیجیتال هستید. اطلاعات چندانی در وب فارسی پیدا نمی‌کنید و فروشگاه‌های فیزیکی نیز تضمینی برای اصالت کالا نمی‌دهند. چنین وضعیتی زمانی واقعیت داشت، تا اینکه تجربهی تلخ دو برادر جوان در خرید یک دوربین عکاسی، جرقهی تحولی بزرگ را در تجارت الکترونیکی ایران رقم زد. داستان شکلگیری دیجیکالا که امروز بزرگ‌ترین فروشگاه آنلاین ایران است، از یک اتفاق ساده آغاز شد. این برند طی سال‌ها با نوآوری، تلاش و پشتکار بنیانگذاران خود توانست فرهنگ خرید اینترنتی را در ایران متحول کند و به مرجعی مورد اعتماد برای میلیون‌ها مشتری تبدیل شود. در این مقاله از ایدهی اولیه‌ی شکلگیری دیجیکالا تا تازه‌ترین فصول فعالیت آن را مرور می‌کنیم؛ مسیری پرفرازونشیب که با یک ابتکار کوچک شروع شد و به ایجاد یکی از نمادهای کارآفرینی دیجیتال ایران انجامید.
ایده‌ای که از یک تجربهی تلخ شکل گرفت!
سال ۱۳۸۴، دو برادر دوقلو به نام‌های حمید و سعید محمدی که شیفته‌ی عکاسی دیجیتال بودند، تصمیم گرفتند یک دوربین حرفه‌ای تهیه کنند. جست‌وجوی آنها در منابع فارسی به نتیجه‌ای نرسید و درنهایت به سایت‌های خارجی روی آوردند و مدل دلخواه خود را انتخاب کردند. از آنجا که در آن زمان فروشگاه آنلاین معتبری برای سفارش وجود نداشت، پس از مدتی جست‌وجو، توانستند مدل مورد نظر خود را در فروشگاهی در خیابان جمهوری بیابند. اما چند روز پس از خرید دوربین متوجه شدند کیفیت عکس‌های دوربین با نمونه‌ی تصاویر اینترنتی تفاوت دارد. آنها به‌زودی این حقیقت تلخ را دریافتند که لنز دوربین، دستدوم و تعمیرشده است. این اتفاق ناگوار جرقه‌ای در ذهنشان روشن کرد. آنها دریافتند که نبود یک فروشگاه اینترنتی معتبر و نیز کمبود محتوای فنی به زبان فارسی، خلأیی است که می‌توان آن را به یک فرصت تبدیل کرد.
ایده نخستین آنها بر پایه‌ی دو رکن بنیان گذاشته شد: اول اینکه خرید سنتی بدون وجود مرجع قابل اعتماد می‌تواند ناامیدکننده و پرریسک باشد؛ دوم اینکه اطلاعات دقیق و محتوای باکیفیت تا چه حد می‌تواند به تصمیم‌گیری درست خریداران کمک کند.
این دو برادر در گفت‌وگویی اذعان کرده‌اند که آن «تجربه تبدیل به جرقهی یک ایدهی تجاری برای ما شد»؛ ایده‌ای که بعدها دیجیکالا نام گرفت.
خشت اول؛ سالهای نخست دیجیکالا
مطابق با داده‌های رسمیو، حمید و سعید محمدی در بهمن ۱۳۸۵ (اوایل ۲۰۰۷ میلادی) شرکت دیجیکالا را بنیان گذاشتند. آنها سرمایهی اولیه‌ای معادل ۲۰ میلیون تومان (حدود 20 هزار دلار در آن زمان) از پس‌انداز شخصی خود فراهم کردند و کار را با یک تیم کوچک ۵ تا ۷ نفره آغاز نمودند. دفتر کار اولیه‌شان آپارتمانی اداری در خیابان سعدی تهران بود که در مالکیت برادر بزرگ‌ترشان قرار داشت. نخستین گروه محصولات دیجیکالا محدود به دوربین و موبایل بود و تمرکز کسبوکار حول دو محور شکل گرفت: ارائه‌ی محتوای تخصصی نقد و بررسی به زبان فارسی و فروش آنلاین کالاهای دیجیتال. به بیان حمید محمدی، هدف این بود که ترکیبی از یک سایت محتوایی مثل CNET و یک فروشگاه آنلاین مانند Amazon خلق کنند؛ یعنی هم دانش فنی کاربران برای انتخاب صحیح بالا برود و هم امکان خرید مطمئن و مدرن فراهم شود. در واقع دیجیکالا از ابتدا با شعار «بررسی، انتخاب و خرید» متولد شد که خلاصه‌ای از همین رویکرد بود.
اعضای تیم اولیه با تلاش و انگیزه‌ی فراوان به‌تدریج سرویس‌ها و امکانات جدیدی به وب‌سایت افزودند. نتیجه این شد که طی سال نخست فعالیت، بازدید سایت روزبه‌روز افزایش یافت و استقبال کاربران بیش از پیش شد. دیجیکالا ابتدا خدمات خود را تنها در تهران ارائه می‌داد، اما به مرور توانست دامنه‌ی ارسال کالا را به دیگر شهرها گسترش دهد و سرانجام به سراسر ایران خدمت‌رسانی کند. در آن سالهای آغازین، تجربهی خرید آنلاین برای بسیاری از ایرانیان مفهومی تازه بود. دیجیکالا با تمرکز بر شفافیت اطلاعات، تضمین کیفیت کالا و پشتیبانی پس از فروش (مانند امکان بازگشت کالا تا ۷ روز) اعتماد مشتریان را جلب کرد. بسیاری از کاربران اولین خاطره‌ی خرید خود از دیجیکالا را با تحسین از بسته‌بندی منظم و اطمینان از اصل بودن کالا به یاد می‌آورند؛ اتفاقی که در همان نگاه اول، اعتبار فروشگاه اینترنتی نوپا را در ذهنشان تثبیت می‌کرد.
در دنیای حرفه‌ای فروش، داشتن یک محصول یا خدمت عالی تازه نقطه‌ی شروع است. موفقیت در فروش مستلزم ارتباط مؤثر با مشتریان بالقوه و معرفی ارزش پیشنهادی خود به آنها است. حتی بهترین محصول یا خدمت بدون پراسپکتینگ (یافتن و برقراری ارتباط با مشتریان احتمالی) راه به جایی نخواهد برد. مهارت پراسپکتینگ به شما کمک می‌کند تا چرخه‌ی فروش خود را همواره پر از فرصت‌های جدید نگه دارید. در این مقاله، نگاهی دقیق به مفهوم پراسپکتینگ در فرآیند فروش خواهیم داشت و بررسی می‌کنیم که پلتفرم رسمیو چگونه می‌تواند این مسیر را هدفمندتر، سریع‌تر و اثربخش‌تر کند. کیفیت کافی نیست!...
مسیر بلوغ؛ نقاط عطف راهبردی در مسیر رشد دیجیکالا
دیجیکالا در کمتر از یک دهه از یک استارتاپ کوچک به بازیگر اصلی خرده‌فروشی آنلاین ایران بدل شد. مطابق اذعان حمید محمدی (مدیرعامل شرکت) در سال ۱۳۹۲، بیش از ۸۵٪ از کل خرده‌فروشی آنلاین ایران از طریق دیجیکالا انجام می‌شد. این سهم بازار خیره‌کننده، دیجیکالا را به پدیده‌ای منحصر‌به‌فرد در اقتصاد دیجیتال کشور تبدیل کرد. در همان سال‌ها مجله‌ی اکونومیست ارزش این شرکت را حدود ۱۵۰ میلیون دلار برآورد کرد؛ رقمی که برادران محمدی معتقد بودند دست‌کم گرفته شده است.
یکی از نقاط عطف مهم در مسیر رشد این شرکت پیشرو، جذب سرمایه و مشارکت سرمایهگذاران برای توسعهی فعالیت‌ها بود. دیجیکالا تا شش سال بدون سرمایهگذار بیرونی رشد کرد، اما در سال ۱۳۹۱ نخستین سرمایهگذاری جسورانه روی آن توسط شرکت ایرانی سرآوا پارس انجام شد. سپس در اواخر ۱۳۹۴ صندوق سرمایهگذاری اروپایی IIIC حدود ۱۰۰ میلیون دلار در ازای ۲۱٪ از سهام دیجیکالا سرمایهگذاری کرد. ورود این سرمایهی خارجی که با مجوز رسمی دولت ایران همراه بود، به دیجیکالا امکان داد زیرساخت‌های فناوری و لجستیک خود را تقویت کرده و جذب نیروی انسانی را شتاب دهد. ترکیب سهامداران پس از این مرحله متنوع شد؛ به‌طوری‌که تا سال ۱۳۹۷ حدود ۳۵٪ سهام در اختیار سرآوا، ۳۵٪ در اختیار برادران محمدی، نزدیک به ۲۵٪ متعلق به صندوق اروپایی IIIC (از طریق یک شرکت هلندی) و بقیه‌ی سهام در اختیار حدود ۸۰ نفر از مدیران کلیدی شرکت بود. (بعدها در اوایل دهه ۱۴۰۰، با خروج سرآوا و ورود یکی از شرکت‌های سرمایهگذاری وابسته به همراه اول، مسیر برای عرضه‌ی عمومی سهام هموارتر شد.)
دیجیکالا در طی مسیر رشد خود، چندین تصمیم راهبردی کلیدی اتخاذ کرد. یکی از این تصمیمات تغییر مدل کسبوکار از فروش مستقیم به ایجاد بازارگاه (Marketplace) بود. تا چند سال، موجودی کالاها مستقیماً توسط دیجیکالا تامین می‌شد؛ اما از سال ۱۳۹۵ پلتفرم مارکت‌پِلیس خود را راهاندازی کرد تا فروشندگان ثالث بتوانند محصولاتشان را در سایت عرضه کنند. این استراتژی، مدل دیجیکالا را به ترکیبی شبیه آمازون تبدیل کرد و تنوع کالاها را به‌شدت افزایش داد. تصمیم مهم دیگر، تنوع‌بخشی در گروه محصولات بود. در ابتدا تنها لوازم دیجیتال و الکترونیک عرضه می‌شد، اما از سال ۱۳۹۳ شعار شرکت از «فروش کالای دیجیتال» به «فروش دیجیتالِ کالا» تغییر کرد؛ بدین معنا که هر نوع کالایی از پوشاک و لوازم منزل گرفته تا مواد خوراکی و کتاب در پلتفرم قابل عرضه باشد. این تغییر استراتژی باعث شد دیجیکالا از یک فروشگاه تخصصی به یک فروشگاه همه‌کاره (Departement Store آنلاین) بدل شود که نیازهای متنوع مشتریان را پوشش می‌دهد.
از منظر مقیاس سازمانی نیز رشد دیجیکالا چشم‌گیر بوده است. تعداد کارکنان شرکت از تنها ۵ نفر در سال ۱۳۸۶ به حدود ۲۰۰ نفر در سال ۱۳۹۲ و ۷۰۰ نفر تا پایان ۱۳۹۳ رسید. این روند فزاینده در سالهای بعد ادامه یافت؛ به‌طوری‌که تا شهریور ۱۳۹۷ شرکت بالغ بر ۲۲۰۰ نفر پرسنل داشت. حتی در برخی دوران نابه‌سامانی‌های شدید اقتصادی، روند کلی رشد منابع انسانی متوقف نشد. تا خرداد ۱۴۰۰ شمار کارکنان دیجیکالا از ۸۲۰۰ نفر فراتر رفت و برنامه‌ی شرکت رسیدن به ۱۰ هزار همکار را در چشم‌انداز نزدیک قرار داد. چنین رشد سازمانی سریعی، دیجیکالا را به یکی از بزرگ‌ترین کارفرمایان حوزه فناوری در ایران بدل کرده است. همچنین گستره عملیات شرکت اکنون چندین ساختمان اداری و مراکز پردازش کالا را شامل می‌شود؛ از جمله سه مرکز انبارش و پردازش در تهران و ۲۳ مرکز توزیع در شهرهای بزرگ کشور که تحویل به‌موقع سفارش‌ها را امکان‌پذیر می‌سازند. اولین مرکز لجستیک دیجیکالا در سال ۱۳۹۲ راهاندازی شد و از آن زمان زنجیره‌ی تأمین مدرن شرکت همواره در حال توسعه بوده است.
تکامل خدمات و نوآوری مستمر؛ استراتژی توسعهی دیجیکالا
موفقیت دیجیکالا نه‌تنها در گرو فروش کالا، بلکه تا حد زیادی مرهون نوآوری‌هایی است که این برند در فضای تجارت الکترونیکی ایران به ارمغان آورد. یکی از این نوآوری‌ها ایجاد فرهنگ تولید محتوای تخصصی پیرامون کالاها بود. دیجیکالا از روز نخست بخشی از تمرکز خود را بر ارائه‌ی نقد و بررسی‌های فنی و بی‌طرفانه به زبان فارسی گذاشت تا خلأ اطلاعاتی موجود را پر کند. تیم دیجیکالا با الگوبرداری از سایت‌های معتبری نظیر CNET، محتوایی تولید کرد که خریدار را به یک کارشناس تبدیل می‌کرد و امکان مقایسه‌ی دقیق مشخصات فنی و مزایا و معایب محصولات را برای او فراهم می‌آورد. وجود چنین محتوایی که پیش‌تر در بازار ایران رایج نبود، اعتماد کاربران را جلب کرد و دیجیکالا را به مرجع بررسی کالاها تبدیل نمود. به بیان دیگر، قبل از آنکه مشتری کالایی را از دیجیکالا بخرد، می‌توانست مطالعه، تحقیق و بررسی مفصلی درباره‌ی آن در خود سایت انجام دهد؛ رویکردی که در رشد این برند نقشی اساسی داشت.
در کمتر از یک دهه، شیوه‌ی رفت‌وآمد شهری در ایران دست‌خوش تحولی بنیادین شده است. تنها چند سال پیش اگر در تهران یا سایر کلان‌شهرها بدون وسیله‌ی نقلیه‌ی شخصی قصد سفر داشتید، باید با آژانس‌های تلفنی تماس می‌گرفتید و بسیار پیش می‌آمد با پاسخ‌هایی نظیر «ماشین نداریم»، «به آن محدوده نمی‌رویم» یا «یک ساعت دیگر تماس بگیرید» روبه‌رو می‌شدید؛ یا شاید زمان زیادی را در گرما و سرما گوشه‌ی خیابان‌ها یا در صف تاکسی‌های گذری از دست می‌دادید. اما اکنون زمانه فرق کرده است؛ امروزه میلیون‌ها نفر به‌طور روزانه اپلیکیشن اسنپ را باز می‌کنند و در هر ساعت از شبانه‌روز...
دیجیکالا به مرور پلتفرم‌های محتوایی و خدمات جانبی خود را نیز گسترش داد. در تابستان ۱۳۹۴ وب‌سایت دیجیکالا مَگ به عنوان مجله‌ی آنلاین دیجیکالا راهاندازی شد. دیجیکالا مگ (در حکم یک رسانه‌ی تخصصی فناوری و سبک زندگی) مقالات، راهنمای خرید، نقد فیلم، بازی و انواع محتوای خواندنی جذاب را منتشر می‌کند. این مجله‌ی آنلاین باعث افزایش تعامل کاربران با برند دیجیکالا شد و شرکت را از یک فروشگاه صرف، به یک مقصد رسانه‌ای-تجاری تبدیل کرد. همچنین دیجیکالا با حضور فعال در شبکه‌های اجتماعی مختلف همواره تلاش کرده ارتباط نزدیک‌تری با مخاطبان خود داشته باشد.
از دیگر خدمات نوآورانه‌ی دیجیکالا، باشگاه مشتریان دیجی‌کلاب است که با ارائه‌ی امتیاز به خریداران وفادار و قرعه‌کشی جوایز، کاربران را به تعامل بیشتر تشویق می‌کند. دیجی‌پلاس نیز سرویس اشتراک ویژه‌ی دیجیکالا است که از مرداد ۱۳۹۹ معرفی شد و مزایایی چون ارسال رایگان، تخفیف‌های انحصاری و پشتیبانی ویژه را برای اعضا فراهم می‌کند.
به موازات توسعهی خدمات، دیجیکالا در تنوع‌بخشی به کسبوکار و زیرمجموعه‌ها نیز بسیار فعال بوده است. این شرکت به‌تدریج گروه دیجیکالا را شکل داد که اکنون شامل بیش از ۱۰ زیرمجموعه در حوزه‌های گوناگون است:
- دیجیاستایل: فروشگاه آنلاین مد و پوشاک که در سال ۱۳۹۵ راهاندازی شد. دیجیاستایل تا پایان ۱۳۹۷ گستره‌ی وسیعی از پوشاک مردانه، زنانه و بچگانه، کیف و کفش، زیورآلات و محصولات آرایشی را از ده‌ها برند مختلف عرضه می‌کرد. این زیرمجموعه حضور دیجیکالا در بازار پوشاک را پررنگ کرد.
فیدیبو: پلتفرم کتاب الکترونیک و صوتی که فعالیت خود را از اسفند ۱۳۹۲ آغاز کرده بود. دیجیکالا در سال ۱۳۹۵ بخشی از سهام فیدیبو را خریداری کرد و تا ۱۳۹۶ مالک اصلی آن شد. سپس با حمایت دیجیکالا، اولین کتاب‌خوان اختصاصی فارسی به نام «فیدیبوک» را در اردیبهشت ۱۳۹۷ به بازار عرضه کرد. ورود به حوزه‌ی محتوای دیجیتال (کتاب و نشر) از طریق فیدیبو، بُعد فرهنگی برند دیجیکالا را تقویت نمود. - دیجیپی: شرکت فعال در حوزه‌ی فین‌تک و پرداخت الکترونیک که به عنوان استارتاپی به نام «هماپی» آغاز به کار کرده بود و از سال ۱۳۹۶ به گروه دیجیکالا پیوست. دیجیپی یک زیرساخت پرداخت یکپارچه ارائه می‌دهد که خدماتی نظیر درگاه هوشمند اینترنتی، کیف پول دیجیتال، اعتبارات خرید اقساطی و پرداخت‌های درون‌برنامه‌ای را شامل می‌شود. در خرداد ۱۴۰۰ نیز تفاهم‌نامه‌ای به ارزش ۲۰۰۰ میلیارد تومان بین دیجیکالا، دیجیپی و پست‌بانک ایران منعقد شد که نشان از برنامه‌های جدی دیجیپی در توسعهی خدمات مالی دارد.
دیجینکست: بازوی نوآوری و سرمایهگذاری گروه دیجیکالا که در سال ۱۳۹۷ با هدف شناسایی و سرمایهگذاری روی استارتاپ‌های نوپا ایجاد شد. دیجینکست در واقع نقش یک شتاب‌دهنده و سرمایهگذار خطرپذیر را ایفا می‌کند و بیانگر تلاش دیجیکالا برای مشارکت در رشد اکوسیستم کارآفرینی ایران است.
دیجیکالاجت: سرویس تحویل فوری کالاهای سوپرمارکتی که در تابستان ۱۴۰۰ راهاندازی شد. دیجیکالا در تیر ۱۳۹۷ با خرید استارتاپ «روکولند» وارد حوزه‌ی فروش آنلاین مواد خوراکی تازه شد و سپس با برند دیجیکالاجت، مدل تحویل سریع (کمتر از چند ساعت) را در شهرهای بزرگی چون تهران، کرج، مشهد و شیراز پیاده‌سازی کرد. این سرویس که شبیه مفاهیم «دارک‌استور» و سوپرمارکت آنلاین فوری در جهان است، نوآوری دیگری بود که دیجیکالا به بازار ایران معرفی کرد. - کُمُدا: پلتفرم خرید و فروش اجتماعی (Social Commerce) که بر مد و پوشاک دستدوم با محوریت بانوان متمرکز است. کمدا از سال ۱۳۹۶ فعالیت خود را آغاز کرده بود و اوایل ۱۳۹۹ دیجیکالا در آن سرمایهگذاری کرد. پس از این مشارکت، دسته‌بندی‌هایی نظیر کتاب، محصولات آرایشی، وسایل خانه، خوراکی و… نیز به کمدا افزوده شد. حضور دیجیکالا در کمدا، نشان‌دهنده‌ی توجه این شرکت به ترندهای نوظهور بازار نظیر تجارت اجتماعی و اقتصاد چرخشی است.
پیندو: پلتفرم نیازمندی‌ها و آگهی آنلاین (C2C) که در سال ۱۳۹۹ به گروه دیجیکالا اضافه شد. پیندو به کاربران امکان می‌دهد کالاهای نو یا دستدوم خود را مستقیماً آگهی کنند. نکته‌ی جالب، یکپارچگی پیندو با دیتابیس دیجیکالا است؛ بدین صورت که بازدیدکنندگان پیندو می‌توانند مشخصات فنی، نقد و بررسی تخصصی و قیمت کالای آگهی‌شده را در صورت موجود بودن در دیجیکالا مشاهده کنند. ورود به حوزه‌ی آگهی آنلاین، حرکت استراتژیک دیگری برای پوشش جنبه‌های مختلف خرید و فروش اینترنتی بود.
علاوه بر موارد فوق، دیجیکالا در سالهای اخیر خدمات دیگری نیز معرفی کرده است: DigiExpress به عنوان سرویس لجستیک آنلاین گروه (تأسیس ۲۰۱۹) که خدمات ارسال را به کسب‌وکارهای دیگر ارائه می‌دهد؛ Digikala Business برای فروش سازمانی و عمده‌فروشی از طریق زیرسایت اختصاصی و حتی آزمایش فروش محصولات دارویی و بهداشتی به‌صورت آنلاین در سال ۱۴۰۰ که البته به‌دلیل ملاحظات قانونی توسط سازمان غذا و دارو متوقف شد. این گستره‌ی متنوع فعالیت‌ها نشان می‌دهد دیجیکالا به‌مرور از یک فروشگاه اینترنتی به یک گروه تجارت الکترونیک چندرشتهای تبدیل شده است که بخش‌های مختلفی از بازار آنلاین را پوشش می‌دهد.
در ادامه‌ی این مسیر، دیجیکالا گام تازه‌ای هم به سوی خرده‌فروشی حضوری برداشته است. این برند در ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۳ نخستین فروشگاه تجربه‌محور خود را در مرکز خرید رویال سعادت‌آباد افتتاح کرد؛ فضایی که مشتریان می‌توانند محصولات دیجیتال را پیش از خرید به‌صورت حضوری تجربه کنند. اندکی بعد، در ۲۰ مرداد ۱۴۰۴، دیجیکالا نخستین سوپرمارکت حضوری خود را در خیابان شهید کلاهدوز (خیابان دولت) تهران راهاندازی کرد؛ فروشگاهی ۴۵۰متری با بیش از پنج هزار قلم کالا که نشان‌دهنده‌ی ورود این برند به مدل ترکیبی آنلاین و آفلاین (Omnichannel Retail) است.
برای مشاهده‌ی شبکه ارتباطی شرکت دیجیکالا، به سایت رسمیو مراجعه کنید.
🔗 مشاهده‌ی گراف شبکه‌ی ارتباطی گروه دیجیکالا
مقایسه‌ی تحول دیجیکالا
این جدول به مقایسه پیشرفت‌های دیجیکالا در حوزه‌های مختلف می‌پردازد. با مقایسه‌ی ویژگی‌های کلیدی پیش از تحولات و پس از آن، می‌توانید تأثیر استراتژی‌ها و نوآوری‌های این شرکت را در رشد و توسعهی بازار تجارت الکترونیک ایران مشاهده کنید. این جدول کمک می‌کند تا خوانندگان به‌طور واضح‌تر و بصری‌تری تفاوت‌های موجود در روند تحولات دیجیکالا را درک کنند و نقش آن را در تغییرات بزرگ صنعت بررسی نمایند.
| ویژگی | قبل از تحولات دیجیکالا | پس از تحولات دیجیکالا | تاثیر بر صنعت تجارت الکترونیک ایران |
|---|---|---|---|
| محتوای تخصصی | نداشتن منابع کافی برای نقد و بررسی دقیق کالاها به زبان فارسی. | ارائه نقد و بررسی‌های دقیق و بی‌طرفانه برای محصولات مختلف. | افزایش اعتماد کاربران به خرید آنلاین و کمک به تصمیم‌گیری درست. |
| مدل کسبوکار | فروش مستقیم محصولات از انبار دیجیکالا. | راهاندازی مدل مارکتپلیس و امکان فروش توسط فروشندگان ثالث. | تنوع بیشتر در محصولات و ایجاد رقابت سالم بین فروشندگان. |
| گسترش محصولات | تنها فروش کالاهای دیجیتال مانند موبایل و دوربین. | فروش انواع محصولات از جمله پوشاک، لوازم خانگی، مواد غذایی و کتاب. | تنوع در دسته‌بندی‌های محصولات و افزایش تعداد مشتریان. |
| پشتیبانی مشتری | پشتیبانی محدود با خدمات ساده پس از فروش. | گارانتی بازگشت کالا و پشتیبانی ۷ روزه پس از خرید. | جلب اعتماد مشتریان و ایجاد یک تجربه خرید مطمئن و امن. |
| خدمات ارسال | ارسال تنها در تهران و با زمان‌بندی محدود. | ارسال سریع به سراسر ایران با استفاده از مراکز لجستیک پیشرفته. | بهبود تجربه مشتری و افزایش دسترسی به محصولات در سراسر کشور. |
| نوآوری در خدمات | عدم توجه به خدمات جانبی مانند اشتراک‌ها و تخفیف‌ها. | راهاندازی خدماتی مانند دیجی‌پلاس و دیجی‌کلاب برای مشتریان وفادار. | ایجاد ارزش افزوده برای مشتریان و توسعه فرهنگ اشتراک‌های آنلاین. |
| سرمایهگذاری و رشد | رشد بدون سرمایهگذاری بیرونی. | جذب سرمایه از سرآوا پارس و صندوق‌های خارجی. | امکان توسعه زیرساخت‌ها، خدمات و حضور گسترده‌تر در بازار. |
| تجارت اجتماعی | نبود فضاهای خرید و فروش اجتماعی. | راهاندازی پلتفرم کمدا برای خرید و فروش اجتماعی محصولات. | پوشش بازارهای جدید و ارتباط نزدیک‌تر با مشتریان از طریق رسانه‌های اجتماعی. |
دیجیکالا در آستانه‌ی بازار سرمایه
یکی از مهمترین تصمیم‌های راهبردی دیجیکالا که آینده‌ی آن را رقم خواهد زد، ورود به بازار سرمایه و عرضه‌ی عمومی سهام است. مدیران دیجیکالا پس از ۱۵ سال رشد، به این نتیجه رسیدند که برای توسعهی پایدار و بلندمدت، باید از ظرفیت‌های بازار بورس نیز بهره‌مند شوند. اولین زمزمه‌های عرضه‌ی سهام در سال ۱۳۹۹ شنیده شد، اما فرآیند پذیرش به دلیل نیاز به تدوین ضوابط برای دارایی‌های نامشهود شرکت‌های استارتاپی کمی به تعویق افتاد. دیجیکالا، در حال حاضر شرکت سهامی خاص است،اما در دی‌ماه ۱۴۰۳ پذیرش اولیه‌ی بورس تهران را کسب کرده و مراحل تبدیل به شرکت سهامی عام و ارزش‌گذاری رسمی را آغاز نموده است. این اتفاق، که با خروج کامل سرمایهگذار اولیه (سرآوا) و ورود سهام‌دار جدید تسهیل شد، راه را برای اولین عرضه‌ی عمومی یک استارتاپ بزرگ ایرانی باز کرده است. ورود رسمی هلدینگ دیجیکالا به بازار سرمایه نه‌تنها برای خود شرکت یک گام تاریخی محسوب می‌شود، بلکه اثرات مثبتی بر جذب سرمایه‌های جدید و شفافیت اکوسیستم استارتاپی ایران خواهد داشت. بسیاری از تحلیلگران این رویداد را شروع فصل تازه‌ای در داستان دیجیکالا می‌دانند که می‌تواند الگویی برای دیگر استارتاپ‌های موفق باشد.
سخن پایانی
داستان دیجیکالا روایت تحقق یک رویا در دل محدودیت‌ها است. از روزی که دو برادر جوان با ناامیدی از یک خرید حضوری به فکر ایجاد فروشگاه آنلاین خود افتادند تا امروز که دیجیکالا به آستانه‌ی ورود به بورس و تبدیل‌شدن به اولین یونی‌کورن (استارتاپ میلیارد دلاری) ایران نزدیک می‌شود، کمتر از دو دهه گذشته است. در این مدت، دیجیکالا فرهنگ خرید ایرانیان را دست‌خوش تحول کرد؛ مفاهیمی چون اعتماد آنلاین، حق بازگشت کالا، خواندن نظرات کاربران و خرید با چند کلیک را به زندگی روزمره‌ی مردم وارد ساخت و به الگویی برای کسب‌وکارهای دیجیتال بدل شد. بسیاری از موانع راه (از مشکلات لجستیکی گرفته تا تحریم‌های بین‌المللی و بی‌اعتمادی اولیه‌ی جامعه) با پشتکار و خلاقیت مدیران دیجیکالا از میان رفت. این شرکت نشان داد که با شناخت درست نیاز بازار و تمرکز بر رضایت مشتری می‌توان اعتماد عمومی را جلب کرد؛ حتی اگر فناوری و تجارت الکترونیک مفاهیمی نوظهور در جامعه باشند.
امروز نام دیجیکالا فراتر از یک فروشگاه اینترنتی، نمادی از کارآفرینی موفق ایرانی است؛ نمادی که به نسل بعدی استارتاپها امید می‌دهد و انتظارات مشتریان را از کسب‌وکارهای دیجیتال بالا می‌برد. دیجیکالا با پای‌بندی به اصول اولیه‌ی خود (شفافیت اطلاعات، احترام به مشتری و نوآوری) توانسته است جایگاهی یگانه در ذهن و قلب مردم به دست آورد. مسیر پیش رو البته پایان ندارد: از برنامه‌های توسعهی فناوری‌های نوین گرفته تا گسترش خدمات در منطقه و رقابت با بازیگران جهانی، چالش‌های جدیدی در افق دیجیکالا دیده می‌شود. اما اگر نگاهی به گذشته بیندازیم، خواهیم دید که دیجیکالا همواره از دل چالش‌ها قوی‌تر بیرون آمده است. داستان دیجیکالا به ما یادآوری می‌کند که هر ایدهی کوچکی اگر با دانش، سماجت و صداقت پرورش یابد، می‌تواند روزی به درختی تناور بدل شود که ثمره‌اش جامعه‌ای نوآورتر و زندگی آسان‌تر برای مردم است. این داستان یک برند است؛ برندی که از دل یک تجربهی ساده جوانه زد و امروز الهام‌بخش آینده‌ای روشن‌تر در اقتصاد دیجیتال ایران است.
ما در رسمیو، تاریخچه و قصه‌ی برندهای ایرانی را روایت می‌کنیم. اگر مشتاق شنیدن روایت‌های بیشتر هستید، مجله‌ی رسمیو را دنبال کنید.
